Depresyonun işlevsel etkisi

Günlük aktivitelerde depresyon kaynaklı işlevsel yetersizlik

Depresyon, duygusal, fiziksel ve bilişsel alanları kapsayan ve genelde hafife alınan çeşitli semptomlarla karakterize klinik olarak heterojen bir bozukluktur.1,2 Depresyonda biliş alanları arasındaki işlev bozukluğu, günlük yaşamda daha geniş işlevsel bozulmaların oluşmasına katkıda bulunabilir.3 Gerçekten de depresyon dünya genelinde engelliliğin başlıca nedeni olarak gösterilmekte ve aynı zamanda küresel hastalık yüküne önemli bir yük getirmektedir.4 Günlük aktivitelerdeki işlevsel yetersizlik, depresyonun en önemli fakat aynı zamanda en az anlaşılan sonuçlarından biridir.3

Depresyon işe devamsızlığı arttırabildiği gibi gerekenden daha fazla süre işte bulunmaya da yol açabilmektedir.5

Depresyon ciddi vakalarda işten atılmayı netice verecek şekilde işe devamsızlığı (depresyon nedeniyle işe gelmeme) arttırabildiği gibi gerekenden daha fazla süre işte bulunmaya (depresyona rağmen işyerine gelmeye devam edilmesi ve böylelikle üretkenlik kaybı yaşanması) da yol açabilmesi yönüyle işyerindeki insanları etkilemektedir.5 Bu kişilerin sosyal ilişkilerinin ve toplumla aralarındaki bağlarının nicelik ve niteliğindeki azalmaya ek olarak, hanehalkı sorumluluklarını sürdürme ve mali durumu yönetme becerilerinde de azalma görülebilir.3

Bilişin depresif seyir üzerindeki etkisi

Depresyonun bilişsel semptomları hastalığının seyrini de etkilemektedir. Bu bağlamda depresyonun bilişsel semptomları daha erken başlangıçlı depresyon, daha uzun atak süreleri ve artan nüks riski ile ilişkilendirilmiştir.3,6–8 Bilişsel semptomlar ve nüks riski arasındaki ilişki özellikle önemlidir. Nitekim bir çalışmada, artık bilişsel semptomları olan hastaların %75'inden fazlasının hastalığının “remisyona” ulaştıktan sonraki 10 ay içinde nüksettiği gösterilmiştir.9 Bilişsel semptomların bu etkisi, depresyonun işlevsel etkisi ile birleştiğinde, semptomların başlangıcı, işlevsel bozulma ve nüksetme arasında döngüsel bir ilişki yaratır:10–19

KAYNAKLAR

  1. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Health Disorders. 5th Washington, DC: American Psychiatric Association; 2013.
  2. Jarema M et al. Psychiatr Pol 2014; 48(6): 1105–1116.
  3. Jaeger J et al. Psychiatry Res 2006; 145(1): 39–48.
  4. Depression Factsheet. WHO. Available at: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs369/en/. Accessed August 2015.
  5. Lerner D, Henke RM. J Occup Environ Med 2008; 50(4): 401–410.
  6. Papakostas GI. J Clin Psychiatry 2014; 75(1): 8–14.
  7. Trivedi MH et al. J Affect Discord 2014; 152-154: 19–27.
  8. Majer M et al. Psychol Med 2004; 34(8): 1453–63.
  9. Paykel ES et al. Dialogues Clin Neurosci 2008; 10: 431–437.
  10. Hammar A, Ardal G. Front Hum Neurosci. 2009; 3: 26.
  11. Ebert B et al. ECNP Poster 2015.
  12. Airaksinen et al. Acta Psychiatr Scand 2007; 115(6): 458-465.
  13. Papakostas. J Clin Psychiatry 2014; 75(1): 8-14.
  14. Conradi et al. Psychol Med 2011; 41(6): 1165-1174.
  15. Nierenberg et al. Psychol Med 2010; 40(1): 41-50.
  16. Preiss et al. Psychiatry Res 2009; 169(3): 235-239
  17. Rush AJ, Beck AT. Am J Psychother. 1978; 32(2): 201-219.
  18. Greer TL et al. CNS Drugs. 2010; 24(4): 267-284.
  19. Withall A et al. Psychol Med. 2009; 39(3): 393-402