Oyun Oynama Bozukluğunda Tedavi Yaklaşımları

İnternet oyun oynama bozukluğu (İOOB) için birinci basamak farmakolojik ve psikolojik tedavi ve etkinliği hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. Hemen hemen tüm İOOB tedavi çalışmaları için metodolojik eksiklikler bildirilmiştir ve müdahalelerin etkinliği hakkındaki bilgiler hala büyük ölçüde tutarsızdır (Evren 2020). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi (birincil veya ikincil) komorbiditelerle, bu bozukluklar için yaygın olarak kullanılan ilaçların İOOB ile ilgili sorunları azaltmaya yardımcı olabileceğini bildirmiştir. Bu nedenle, yalnızca İOOB tedavisinin değerlendirilmesinde saf İOOB vakalarını içeren çalışmalardan elde edilen sonuçlar, komorbiditeleri olan vakalara genellenemez (King ve Delfabbro 2019).

Farmakolojik Tedaviler

Şimdiye kadar tümü Güney Kore'de gerçekleştirilen farmakolojik çalışmalar, tipik olarak depresyon (bupropion, esitalopram) veya DEHB (metilfenidat, atomoksetin) tedavisinde kullanılan ilaçları değerlendirmiştir. Ön test son test tasarımını kullanan 3 çalışmada, 6 hafta (Han ve ark. 2010) veya 12 hafta (Bae ve ark. 2018) bupropion tedavisinden veya 8 haftalık metilfenidat tedavisinden (Han ve ark. 2009) sonra İOOB belirtilerinde azalma olmuştur. 

İki çalışma iki farklı ilacı karşılaştırdı; i) 12 haftalık bupropion ve essitalopram tedavisi (Nam ve ark. 2017) ve ii) 12 haftalık atomoksetin ve metilfenidat (Park ve ark. 2016). Her iki çalışmada da plasebo kontrol grubu yoktu. Her iki çalışmada da, ilgili ilaçlara yanıt olarak İOOB belirtileri azaldı ve iki ilacın etkinliğinde anlamlı bir fark bulunmadı.

İki farmakolojik çalışmada randomize tasarımlar kullanıldı ve bir kontrol grubu vardı. İlk çalışmada, 8 haftalık bir bupropion tedavisi, oyun süresi ve İOOB belirtilerinin azaltılması açısından plaseboya göre daha üstün bulunmuştur (Han ve Renshaw 2012). İkinci çalışmada, İOOB belirtilerinin tedavisinde 6 haftalık bupropion veya esitalopram tedavisinin plaseboya göre daha üstün olduğu ve belirtilerin azalmasının esitaloprama göre bupropion ile daha fazla olduğu bulunmuştur (Song ve ark. 2016).

Son olarak, BDT ve bupropionun birlikte uygulanmasını değerlendiren bir çalışma, kombinasyonun tek başına (psikoterapi olmadan) bupropiondan daha üstün olduğunu öne sürdü ve bu fark 4 haftalık takip boyunca devam etti (Kim ve ark. 2012).

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) Temelli Psikoterapi

Son derlemeler, BDT'nin İOOB belirtilerinin tedavisi için en yaygın olarak benimsenen psikolojik yöntemlerden biri olduğunu göstermektedir (King ve Delfabbro 2019; Stevens ve ark. 2019; Zajac ve ark. 2020) .

Yakın tarihli bir çalışmada, Han ve ark. (2020), BDT programını tamamlayan hastaları (n=101) ve destekleyici tedaviyi tamamlayan hastaları (n=104) karşılaştırarak, BDT'li hastalarda BDT'nin etkinliğini incelemiştir. BDT programında, bir terapist ve dört ila beş hasta, her biri 90 dakika süren toplam 14 seans için haftada bir veya iki kez bir araya gelirken, destekleyici terapi grubu, 14 ziyareti tamamlayana kadar haftada bir veya iki kez bir psikiyatri polikliniğine katıldı. Destekleyici terapi grubuyla karşılaştırıldığında, BDT grubu İOOB'de (%66.3) daha fazla gelişme ve internet bağımlılığı, kaygı, dürtüsellik ve sosyal kaçınmada daha fazla azalma gösterdi. Yazarlar, BDT grubunda iyileşen hastalar arasında en büyük gelişmenin internet bağımlılığı, dikkat, depresyon, anksiyete, dürtüsellik, sosyal kaçınma ve aile uyumu alanlarında olduğunu bildirmiştir.

On iki bağımsız BDT çalışmasının bir meta-analizi, tedavi kazanımları kısa vadeli olma eğiliminde olmasına ve oyun oynamaya harcanan süreyi azaltmadaki etkileri belirsiz olmasına rağmen, BDT'nin İOOB belirtilerini ve eşlik eden depresyon ve anksiyeteyi iyileştirebileceğini öne sürdü (Stevens ve ark. 2019). Yazarlar ayrıca, İOOB için BDT'nin potansiyel uzun vadeli faydalarını belirlemek için daha titiz çalışmalara ihtiyaç olduğunu dile getirdiler.

Yeni yapılan bir meta-analiz, etkileyebilecek değişkenler kontrol edildikten sonra, farmakoterapiyi BDT veya çok seviyeli danışmanlık ile birleştirmenin en etkili tedavi seçeneği olduğunu ortaya koymaktadır (Chang ve ark. 2022).

Prof. Dr. Cüneyt Evren

KAYNAKLAR

Kaynaklar

Bae S, Hong JS, Kim SM et al. (2018) Bupropion shows different effects on brain functional connectivity in patients with Internet-based gambling disorder and Internet gaming disorder. Front Psychiatry 9:130.  

Chang CH, Chang YC, Yang L, Tzang RF. The Comparative Efficacy of Treatments for Children and Young Adults with Internet Addiction/Internet Gaming Disorder: An Updated Meta-Analysis. Int J Environ Res Public Health 2022;19(5):2612.  

Evren C. İnternet Bağımlılığı ve İnternet Oyun Oynama Bozukluğunda Tedavi. Cüneyt Evren (Editör)  Davranışsal Bağımlılıklar Temel Başvuru Kitabı. Türk Psikiyatri Derneği, BAYT Bilimsel Araştırmalar Basın Yayın ve Tanıtım Ltd. Şti., Aralık 2020 Ankara, ISBN: 978-605-74838-0-5

Han DH, Hwang JW, Renshaw PF (2010) Bupropion sustained release treatment decreases craving for video games and cue-induced brain activity in patients with internet video game addiction. Exp Clin Psychopharmacol 18: 297-304.

Han DH, Lee YS, Na C et al. (2009) The effect of methylphenidate on internet video game play in children with attention-deficit/hyperactivity disorder. Compr Psychiatry 50:251-256.

Han DH, Renshaw PF (2012) Bupropion in the treatment of problematic online game play in patients with major depressive disorder. J Psychopharmacol 26: 689-96.

Han J, Seo Y, Hwang H et al. (2020) Efficacy of cognitive behavioural therapy for internet gaming disorder. Clin Psychol Psychother 27:203-13.

Kim SM, Han DH, Lee YS et al. (2012) Combined cognitive behavioral therapy and bupropion for the treatment of problematic on-line game play in adolescents with major depressive disorder. Comput Human Behav 28:1954-9.

King DL, Delfabbro PH, Perales JC et al. (2019) Maladaptive player-game relationships in problematic gaming and gaming disorder: A systematic review. Clin Psychol Rev 73:101777.  

Nam B, Bae S, Kim SM et al. (2017) Comparing the effects of bupropion and escitalopram on excessive internet game play in patients with major depressive disorder. Clin Psychopharmacol Neurosci 15:361-8.

Park JH, Lee YS, Sohn JH et al. (2016) Effectiveness of atomoxetine and methylphenidate for problematic online gaming in adolescents with attention deficit hyperactivity disorder. Hum Psychopharmacol 31:427-32.

Song J, Park JH, Han DH et al. (2016) Comparative study of the effects of bupropion and escitalopram on internet gaming disorder. Psychiatry Clin Neurosci 70:527-35.

Stevens MWR, King DL, Dorstyn D et al. (2019) Cognitive-behavioral therapy for Internet gaming disorder: A systematic review and meta-analysis. Clin Psychol Psychother 26:191-203. 

Zajac K, Ginley MK, Chang R (2020) Treatments of internet gaming disorder: a systematic review of the evidence. Expert Rev Neurother 20:85-93.